Co dla Mokotowa było najważniejszym wydarzeniem w 2024 roku?
Jacek Grzeszak, przewodniczący klubu radnych Miasto jest Nasze: - Z mojej perspektywy, czyli reprezentanta mieszkańców Dolnego Mokotowa, na pewno najważniejszym wydarzeniem jest budowa tramwaju na Wilanów, która wciąż przynosi codzienne utrudnienia w funkcjonowaniu pieszych, kierowców i pasażerów komunikacji bardzo dużej części Dolnego Mokotowa - Sobieskiego z przyległościami. Po otwarciu w 2024 roku tej trasy doszło do wielu zmian w kursowaniu autobusów. Dostawałem wiadomości od mieszkańców rozczarowanych, zaskoczonych, ale też i zadowolonych.

Wiele osób straciło ulubione połączenia autobusowe, z których korzystało od lat, jest też jednak wielu, którzy zyskali lepsze połączenia tramwajowe. Mówię z perspektywy Dolnego Mokotowa, bo nasz Mokotów, ta najludniejsza dzielnica Warszawy, jest bardzo różnorodna. Podział na Dolny i Górny Mokotów to nie wszystko, mamy osiedlowy Służew, Służewiec, Sadybę - różne mikroświaty i na Mokotowie bardzo dużo ważnych procesów dzieje się właśnie w tych mikroświatach. Mokotów nie ma swojego centrum, do którego wszyscy by przejeżdżali, gdzie przecinałyby się ich szlaki.

Mokotów nie ma nawet ratusza...
- Fakt. Nie ma ratusza, jako chyba jedna z ostatnich dzielnic w Warszawie.

Przejdźmy do nowego roku. Co w roku 2025 będzie najważniejsze z punktu widzenia mieszkańców? Czy tegoroczny budżet Mokotowa oznacza więcej szans czy więcej zaniechań?
- Od razu zaznaczę, że jako radni dzielnicowi jedynie opiniujemy załącznik budżetowy, a całość uchwala Rada Warszawy.

Jednak 1,4 miliarda złotych to nadal jest sporo pieniędzy do wydania.
- Tak, ale pamiętajmy, że Mokotów ma 220 tysięcy mieszkańców. I choć miliard brzmi bardzo poważnie, to okazuje się, że pod względem wydatków na głowę mieszkańca Mokotów w Warszawie jest chyba na szóstym bądź też siódmym miejscu.

Patrząc jeszcze na budżet 2025 roku, co zmieni się w obszarze transportu, komunikacji, dróg?
- Największe wydatki w tym obszarze znajdują się w warszawskim budżecie centralnym. To, co dotyczy ulic Mokotowa, to głównie prace przygotowawcze. Jest dużo ważnych odcinków drogowych, dla których przeprowadzone zostaną analizy ruchu bądź przygotowana dokumentacja. Mówię na przykład o przedłużeniu ulicy Polski Walczącej do ul. Augustówka, czy przebudowie ulicy Puławskiej na odcinku od Dolnej do Rakowieckiej. Choć wiem, że wiele osób straciło już na to nadzieję, w sprawie Puławskiej ja mam ją nadal.

Choć nikt się nie zgłosił do najnowszego przetargu?
- Tak, ale będzie kolejny przetarg. Zmiany na Puławskiej to sprawa, o którą mieszkańcy z moim wsparciem walczą od lat. Chodzi, mówiąc najprościej, o uspokojenie ruchu na Puławskiej na odcinku Górnego Mokotowa, przede wszystkim tym najwęższym, między Rakowiecką i Dolną, gdzie budynki stoją blisko jezdni, a piesi mają bardzo wąskie chodniki. Nie ma też drogi dla rowerów, o którą rowerzyści i mieszkańcy Mokotowa również się starająt. Tymczasem na Puławskiej istnieją po trzy pasy ruchu w obie strony, tory tramwajowe, a chodniki w niektórych miejscach nawet poniżej wymaganej szerokości dwóch metrów. Faktycznie, w sprawie Puławskiej niedużo się dzieje, te ruchy są bardzo niemrawe. Ale wciąż mam nadzieję, że uda się stworzyć projekt końcowy, zaplanować to i zabudżetować na kolejny rok, choć widzę też zagrożenia i ryzyka.

Na Mokotowie powstaje coraz więcej nowych osiedli i punktowych inwestycji i to często w starym układzie komunikacyjnym. Ulice nie przyjmują już tak dużego ruchu aut. Jak może wyglądać przyszłość Mokotowa wobec tak intensywnej zabudowy?
- Intensywna zabudowa na Mokotowie to jednak obszary niemal do tej pory wiejskie jak Siekierki i Augustówka. Na Siekierkach i na terenach Pod Skocznią widzimy to od kilkunastu lat, Augustówka teraz się zaczyna zabudowywać. To proces zgodny z planami zagospodarowania przestrzennego, które gwarantują pewne normy zabudowy i spójny układ komunikacyjny, choć w niektórych miejscach plany zostawiają inwestorom zbyt dużą swobodę, przez co brakuje miejsc choćby na retencję wody i zieleń. Jednak tam, gdzie mamy plany, jest też zaprojektowana siatka ulic, które budują deweloperzy, więc nie ma dużego zagrożenia w tym, o czym pan mówi.

Gorzej jest jednak choćby w okolicach ulic Bokserskiej, czy Postępu, gdzie powstają duże inwestycje mieszkaniowe, zagęszczające istniejącą zabudowę.
- No tak, tu się zgadzam. Służewiec jest pod tym względem bardzo problematyczny, głównie ze względu na to, że jako dawna dzielnica przemysłowa, zwłaszcza ta część na północ od Marynarskiej, był obszarem z bardzo rzadką siatką ulic, dostosowaną pod zajmujące duży teren fabryki i zakłady przemysłowe. Niestety tutaj, moim zdaniem, największe błędy zostały popełnione dwadzieścia kilka lat temu, kiedy bardzo swobodnie pozwolono na zabudowę biurową w miejsce zabudowy przemysłowej.

Teraz w miejsce zabudowy biurowej zaczyna wchodzić mieszkaniówka, a cały czas inwestorzy działają na przemysłowej siatce ulic. Wystarczy porównać siatkę ulic w rejonie Dąbrowskiego, czy Narbutta z okolicą Konstruktorskiej, Suwak, czy Domaniewskiej, gdzie czasami mamy odległości po kilkaset metrów od ulicy do ulicy. Teren jest już jednak rozparcelowany, trudno sobie wyobrażać, żeby teraz przebijać ulice przez środek tych prywatnych posesji. Do tego procedura zwana lex deweloper to jednak domena Rady Warszawy; my, radni dzielnicy, możemy jedynie wspierać mieszkańców w sprawach, w których zwracają się do nas o pomoc.

Jako Stowarzyszenie Miasta Jest Nasze krytykowaliśmy początkowo te przepisy, ale myślę, że moi koleżanki i koledzy mogą się zgodzić, że właśnie tzw. lex deweloper daje samorządowi pewne narzędzia, możliwość domagania się na przykład wkładu w infrastrukturę i to nie tylko drogową, choćby budowę szkoły. W przypadku budowy zgodnej z MPZP, pozostaje nam jedynie artykuł 16 ustawy o drogach publicznych, który wymusza budowę dróg dojazdowych. Gdy deweloper buduje na miejscowym planie, musi drogę zbudować i miasto bardzo słusznie z tego coraz częściej korzysta, nie tylko w przypadku krótkich uliczek dojazdowych do posesji.

W przypadku, gdy do ukończonej inwestycji dzień w dzień będzie dojeżdżało na przykład 200-300 samochodów, miasto coraz konsekwentniej domaga się przebudowy całego skrzyżowania obok, dodania pasa do skrętu, czy przebudowy ulicy, która jest zaniedbana. To się rzeczywiście dzieje, aczkolwiek trzeba przyznać, są problemy z przejmowaniem tej infrastruktury przez miasto. Deweloperzy, owszem, budują drogi, ale potem - czasem przez wiele lat - trwają negocjacje kto będzie tę drogę utrzymywał.

Czy ważnym dla Mokotowa wydarzenie 2025 roku będzie również rozszerzenie strefy płatnego parkowania?
- Nastąpi to 3 lutego. Ja się z tego cieszę, bo Mokotów był dotąd wyjątkiem wśród centralnych dzielnic Warszawy. Cała Ochota jest już w strefie płatnego parkowania, cały Żoliborz, duża część Woli, po długich awanturach również duża część Pragi Południe, jak i prawie cała Praga Północ. Na Mokotowie płatne parkowanie mieliśmy od lat w okolicach ulicy Puławskiej, od niedawna fragment Sielc do Gagarina. Teraz strefa obejmie kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców.

Czytam komentarze w społecznościówkach, niewielu się tym zachwyca. Przeważają obawy, że miejsce parkingowych przez to nie przybędzie, a kłopotów, i owszem.
- Zobaczymy. Ja strefy płatnego parkowania uważam za ważne narzędzie miasta w obszarach, gdzie jest dużo mieszkańców, gdzie jest też dużo miejsc pracy, do których zazwyczaj ludzie dojeżdżają samochodami. Płatne strefy mogą sprawić, że zmienią swoje przyzwyczajenia.

Pana zdaniem zostanie dzięki temu więcej miejsc parkingowych dla mieszkańców?
- Tak, myślę, że zostanie ich więcej, Obecnie, nawet w miejscach, gdzie nie ma wielu biur, bezpłatne parkingi są zastawione autami osób wynajmujących mieszkanie i prowadzących działalność gospodarczą - kurierów, czy kilku taksówkarzy mieszkających w jednym mieszkaniu. Mogliby spokojnie parkować swoje auta poza centrum miasta albo na płatnych parkingach. Do tego dochodzą osoby dojeżdżające autem do metra... Saska Kępa, przed wprowadzeniem strefy płatnego parkowania, przez wiele lat funkcjonowała jako wielki, miejski Park&Ride.

Dużo emocji budzą wycinki drzew. Zwłaszcza w dzielnicy, w której wciąż brakuje urządzonych terenów zielonych.
- Mnie to również bardzo denerwuje, sam również dzwonię z prośbą o wyjaśnienia, gdy dostaję wiadomości o wycinkach drzew. Drzewa są naszą kluczową infrastrukturą, to nie tylko dodatek estetyczny, ale i cień, gospodarka wodna i oczyszczanie powietrza. Zdaję sobie jednak sprawę i z tego, że wycinki są nieuniknione w mieście i że to jest często również kwestia odpowiedzialności urzędniczej za ewentualne szkody, jakie mogą spowodować stare drzewa,

Jednak w dużo większym stopniu w kolejnych latach powinniśmy uwzględniać kwestie nasadzeń i to drzew rozwiniętych, jak to się dzieje przy kluczowych inwestycjach w centrum. Na Mokotowie, choćby przy budowaniu trasy tramwaju na Wilanów mieliśmy do czynienia z nasadzeniami zastępczymi małych, kilkuletnich drzewek, albo wręcz patyków ze szkółek. W miejsce starych drzew powinny wchodzić drzewa przynajmniej kilkunastoletnie, choćby takie jak na Chmielnej czy na Brackiej. Nie powinniśmy żałować na to środków, by nie czekać na efekty 10, 15, czy 20 lat.

Jak pan, z perspektywy Mokotowa, ocenia plany rozbudowy metra, zwłaszcza jego trzeciej nitki?
- Właśnie tu, gdzie teraz siedzimy, u zbiegu ulic Dolnej Sobieskiego, Belwederskiej i Chełmskiej, ma powstać stacja linii metra M3. Zdaniem naszego stowarzyszenia budowa tej linii jako trzeciej jest jednak błędem. Priorytet, patrząc w skali całego miasta, powinna mieć linia M4, a to ze względu na prognozowane potoki pasażerskie. Linia M3 ma je dużo, dużo mniejsze. Metro odniosło w Warszawie tak ogromny sukces, że często można się spotkać z opinią, że metro jest takim samograjem - gdziekolwiek się zbuduje stację, natychmiast zostanie zapełniona pasażerami.

Tak jest w przypadku świetnie zaprojektowanej i planowanej od dekad linii M1. M3 w ogóle nie daje takich gwarancji, a na przykład z punktu widzenia mieszkańców Gocławia, dojazd metrem do centrum przez Stadion Narodowy będzie wolniejszy niż obecnie autobusem. Z punktu widzenia radnego Mokotowa, oczywiście, chciałbym metro, zwłaszcza możliwość dojazdu metrem z Dolnego na Górny Mokotów byłaby bardzo, bardzo mile widziana, natomiast myśląc o całej Warszawie i biorąc pod uwagę dostępne dane, uważam, że linia M4 powinna mieć priorytet.

Miasto Jest Nasze (2)

Czy nowe osiedla zakorkują do reszty Mokotów?

Puławska: wołanie do yeti